Bereikbaarheidsproblemen

Uit het leefbaarheidsonderzoek rond kleine kernen in de Westhoek, blijkt steeds een verdere schaalvergroting van diensten op te treden.  Meer en meer diensten en voorzieningen zijn in de loop der jaren uit de dorpen verdwenen.  Nog andere zullen in de komende jaren verdwijnen.
Ook de lokale aanwezigheid van onderwijs is in de loop der jaren erg veranderd.  Waar vroeger nog in een aantal kleine kernen een vorm van middelbaar onderwijs werd aangeboden, is nu zelfs lang niet meer in alle kernen nog het basisonderwijs volledig uitgebouwd.
De meeste bewoners hebben zich weten aan te passen. Door een toenemende vorm van mobiliteit gaan ze winkelen, naar de bank, bibliotheek, post, … in een naburige gemeente of stad.
Een groep van "vervoersafhankelijke" bewoners en "aan-huis-gebonden" bewoners bezitten bezitten die mogelijkheden niet.  Ze zijn afhankelijk van openbaar vervoer of vervoer van vrienden of familie.
Hierbij situeren zich 2 knelpunten:

• het openbaar vervoer is zwak uitgebouwd in de Westhoek.  Zeker 's avonds wordt het moeilijk om verplaatsingen naar de steden te maken en terug.  Een belangrijke groep bewoners beschikt trouwens niet over een rijbewijs.  Dit leidt bvb. voor bepaalde onderwijsvormen (avondonderwijs) tot problemen.  Maar ook voor inwoners van dorpen die zich willen verplaatsen om bv. opleidingen in de basiseducatie te volgen, zijn er vaak onvoldoende mogelijkheden.
• het sociale netwerk van vrienden en familie waar men vroeger in het dorp beroep kon op doen, brokkelt geleidelijk af.  Er is nog wel een vorm van dorpsbinding maar ze is van een andere aard.  Gezinnen stellen zich veel individueler op binnen hun dorp.   Ze zijn niet graag afhankelijk van elkaar.

Samenvattend kan gesteld worden dat de bereikbaarheid van voorzieningen voor een groep mensen een steeds groter probleem aan het worden is.

Oplossingen inzake bereikbaarheid

Er wordt druk gezocht naar oplossingen om het probleem van bereikbaarheid voor specifieke groepen en voor bepaalde vragen op een nieuwe manier aan te pakken.  Naast bereikbaarheidsopties die de gebruikers van diensten mobieler moeten maken (type belbus) en opties die de dienstverlening zelf delokaliseren (type zitdagen, mobiele dienstverlening,...) worden in rurale gebieden in andere Europese lidstaten projecten uitgebouwd met inzet van telematica als nieuwe mogelijkheid in het scala van bereikbaarheidsopties.  Deze opties worden samengevat onder de noemer 'intelligente' vormen van dienstverlening.

Plattelandsvernieuwing

Tegelijkertijd opent de telecommunicatie nieuwe ontwikkelingsperspectieven voor afgelegen kernen. Het afgelegen karakter van plattelandsdorpen wordt hierdoor immers zonder ruimtebelastende infrastructurele voorzieningen overbrugd. De afstand wordt kleiner.
Volgens diverse studies (F. van Reisen & M.Tacken, 1996, Hamblin, 1995 ; Haddon en Silverstone, 1993, Ballarin, Beliën, 1995) wordt telecommunicatie ook bij de arbeidsorganisatie een gegeven waar de overheid zal rekening mee moeten houden. Zeker in het kader van een tweede bijkomende gezinsinkomen, zal het medium een belangrijke plaats gaan innemen. Het is belangrijk dat precies plattelandsgebieden, waar bij een woonplaatskeuze van gezinnen vaak de woonkwaliteit wordt afgewogen tegen de af te leggen afstand, tijdig en tenvolle aansluiten op deze nieuwe ontwikkelingen.

Het centrum Tele-Westhoek wil in de Westhoek initiatieven bundelen en eigen projecten genereren met betrekking tot inzet van telematica in rurale gebieden.

Uit het leefbaarheidsonderzoek blijkt dat de basisschool als een belangrijke voorziening wordt beschouwd. Niet alleen omwille van zijn onderwijsfunctie naar het middelbaar onderwijs. Want na het voltooien van het basisonderwijs moeten toch oplossingen gezocht worden om de kinderen in de stad te krijgen. Maar de ontmoetingsfunctie die rond de school groeit wordt erg belangrijk geacht. Rond de school vinden ouders elkaar, er is gemeenschappelijk belang, er ontstaat een stuk gemeenschapsleven. Bewoners vinden dit belangrijk.